فشار خون به نیرویی گفته می‌شود که خون در هنگام عبور از شریان‌ها به دیواره شریان‌ها وارد می‌کند. زمانی که فشار خون از 60/90 میلی‌متر جیوه پایین‌تر باشد به آن فشار خون پایین یا هایپوتنشن می‌گویند. همانطور که متوجه شدید فشار خون بر حسب میلی‌متر جیوه محاسبه می‌شود و زمانی که فشار خون سیستولی و دیاستولی به ترتیب به زیر 90 و 60 میلی‌متر جیوه افت کند در واقع فرد دچار فشار خون پایین خواهد شد.

مشکل فشار خون پایین در حالت عادی چندان مشکل نگران کننده‌ای نیست، اما اگر این مسئله به حالت مزمن برسد می‌تواند منجر به نرسیدن خون کافی به مغز شود. نرسیدن خون کافی به مغز نیز منجر به سرگیجه و از هوش رفتن خواهد شد و حتی در مواردی عوارض هایپوتنشن می‌تواند جان فرد را نیز به خطر بیاندازد، از این در این مقاله از وبلاگ پارس بهروزان جم قصد داریم به بررسی دلایل و علائم فشار خون پایین بپردازیم تا در صورت مشاهده نشانه‌های هایپوتنشن در مراحل اولیه سریعا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه با ما همراه باشید.

فشار خون پایین چیست؟

در ابتدای این مطلب تعریفی از فشار خون و فشار خون پایین ارائه دادیم، فشار خون بدن با توجه به فعالیت‌های عادی مانند خوابیدن، حرکت کردن و موارد این چنینی می‌تواند بالا و پایین شود، زمانی که عدد فشار خون کمتر از 60/90 میلی‌متر جیوه را نشان دهد فرد دچار فشارخون پایین شده است، پس متوجه شدید که فشار خون را با استفاده از دو عدد نشان می‌دهند که در ادامه به معرفی این دو عدد خواهیم پرداخت.

زمانی که فرد در سلامت کامل باشد فشار خون او عددی بین 60/90 و 80/120 است. زمانی که فشار خون پایین در فرد با علائم مشخصی همراه نباشد هیچ جای نگرانی نسبت به این مسئله وجود نخواهد داشت و نیازی به درمان هایپوتنشن نیست، اما در برخی از موارد فشار خون پایین به ویژه در افراد مسن از یک اختلال زمینه‌ای نشات گرفته و ممکن است منجر به عدم خونرسانی کافی به قلب، مغز و دیگر اندام‌های حیاتی بدن شود.

فشار خون سیستولیک

به فشار خونی که در هر بار ضربان قلب به شریان‌ها وارد می‌شود فشار خون سیستولیک گفته می‌شود که اولین عدد فشار خون که بزرگ‌ترین عدد نیز می‌باشد نشان‌دهنده فشار سیستولیک می‌باشد.

فشار خون دیاستولیک

به فشار خونی که در زمان استراحت قلب (که این زمان بین هر ضربان قلب است) به شریان‌ها وارد می‌شود فشار خون دیاستولیک گفته می‌شود و عدد دوم نشان‌دهنده این فشار خون است.

علائم فشار خون پایین

همانطور که پیش‌تر بدان اشاره کردیم فشار خون پایین تنها زمانی می‌تواند برای سلامتی فرد مشکل‌ساز شود که به پدیده‌ای مزمن و طولانی مدت تبدیل شود و منجر به بروز علائم و نشانه‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد شود:

• حالت تهوع
• احساس درد در ناحیه معده
• تاری دید
• خستگی شدید یا کمبود انرژی
• سرگیجه یا سبکی سر
• تنفس سریع و کم عمق
• غش یا از دست دادن هوشیاری
• کم آبی و تشنگی غیرمعمول
• پوست سرد و رنگ پریده
• عدم تمرکز
• احساس ضعف
• احساس غ و اندوه مداوم و افسردگی

دلایل فشار خون پایین

موارد زیادی وجود دارند که می‌توانند منجر به هایپوتنشن در افراد شود که در ادامه به برخی از مهم‌ترین دلایل پایین بودن فشار خون خواهیم پرداخت:

بیماری قلبی

حمله قلبی، مشکلات مربوط به دریچه قلب و گرفتگی شریان قلب می‌تواند در توانایی قلب جهت تامین جریان خون مداوم اختلال ایجاد کند که این مسئله در نهایت منجر به هایپوتنشن خواهد شد؛ ضمن اینکه قلب در زمان سلامت کامل خود می‌تواند هایپوتنشن را پس از دریافت پیام از مغز با افزایش پمپاژ خون بیشتر کاهش فشار خون را جبران کند.

بارداری

در دوران بارداری سیستم گردش خون توسعه بیشتری پیدا می‌کند و تغییراتی در برخی از هورمون‌‌ها نیز به وجود می‌آید. به همین علت وجود نوسانات در فشار خون در این دوران غیر عادی نیست و پایین آمدن فشار خون در دوران بارداری کاملا شایع است. لازم است به خاطر داشته باشید که اگر این افت فشار خون منجر به بروز نشانه‌های جدی‌تری شود لازم است تا جهت انجام درمان مناسب به پزشک متخصص مراجعه کنید.

کم خونی

زمانی که تولید گلبول‌های قرمز خون به دلیل کمبود مواد مغذی مانند آهن، اسیدهای چرب امگا 2 و3، ویتامین B12 و فولات کاهش پیدا کند در توانایی خون برای اکسیژن‌رسانی اختلال ایجاد می‌شود، در چنین مواردی برای مقابله با علائم این بیماری رژیم غذایی فشار خون پایین برای بیماران تجویز می‌شود.

عدم تعادل هورمونی

یکی از عوارض بهم ریختن تعادل در هورمون‌ها کاهش فشار خون می‌باشد، اغلب مشکلات مرتبط با هورمون انسولین و تیروئید را می‌توان به عنوان یکی از دلایل هایپوتنشن در نظر گرفت.

واکنش‌های آلرژیک

واکنش‌های آلرژیک یا شوک آنافیلاکتیک بسیار شدید و حتی کشنده است که می‌تواند به دلایلی مانند نیش زنبور، برخی حساسیت‌ها به مواد غذایی مانند بادام زمینی و داروهایی مانند پنی‌سیلین در افراد رخ می‌دهد. این واکنش‌ها می‌تواند با عوارضی از جمله کهیر، خارش، مشکلات تنفسی، تورم گلو و افت شدید فشار خون همراه شود.

بیماری کلیوی

کلیه‌ها با نگه داشتن تعادل مناسب بین آب و مواد مغذی به روند جریان خون کمک می‌کنند، از این رو زمانی‌ که در عملکرد کلیه‌ها مشکل ایجاد شود و فرد به بیماری کلیوی مبتلا شود، کلیه‌ها دچار کم آبی و پرآبی می‌شوند که این مسئله منجر به ایجاد عدم تعادل بین الکترولیت‌ها و تنگ شدن رگ‌های خونی خواهد شد؛ در نتیجه جریان خون دچار اختلال خواهد شد و فرد به فشار خون پایین مبتلا می‌شود.

عفونت شدید

زمانی که باکتری‌ها از محل اصلی عفونت که اغلب در ریه‌ها مجاری ادراری و شکم وجود دارند خارج و وارد جریان خون شوند، عفونت شدید یا همان شوک سپتیک اتفاق می‌افتد. این باکتری‌ها که وارد جریان خون می‌شوند سمومی تولید می‌کنند که می‌تواند بر رگ‌های خونی تاثیر گذاشته و منجر به فشار خون پایین شود1 شود.

سخن آخر

همانطور که پیش‌تر نیز بدان اشاره کردیم فشار خون پایین به تنهایی عارضه خطرناکی نیست مگراینکه نشانه‌های دیگری نیز با خود به همراه داشته باشد. از این رو اگر در هنگام مواجهه با افت فشار خون با نشانه‌هایی همچون حالت تهوع، سرگیجه و سبکی سر مواجه شدید حتما به پزشک مراجعه کرده تا از عوارض ناگواری که ممکن است به دنبال داشته باشد پیشگیری کنید. در این مقاله از وبلاگ سایت پارس بهروزان جم به بررسی علائم و دلایل فشار خون پایین پرداختیم امیدواریم که مطالب مطرح شده در این مقاله برای شما عزیزان مفید واقع شده باشد.